Parels voor een zwijn

Geschreven door Dirk De Corte op *}
,

‘Sociale pollutie’: de nieuwe (?) kwaal

Op zoek naar wat vrolijkheid bij het begin van het nieuwe jaar, kleurde De Standaard van 16 januari laatst, VTM-gewijs, uw en mijn dag. En dat met het bericht dat een brillengigant (niet Hans Anders, maar die andere) zijn CEO aan de deur had gezet. “Boei-euh!” kan u daar in tienertaal op reageren, maar het verhaal op zich laat zich lezen. De man (Leo, heet hij, dat is Latijn voor “leeuw”) werd door de Hollandse brillenclub ontslagen naar aanleiding van, zo schrijft de krant, “aanhoudende klachten vanuit het Belgische filiaal over het treiteren en intimideren van personeelsleden, schreeuwen tegen medewerkers en alcoholmisbruik”. Sinds de zomer van 2016 was hij er “aan de slag”, al denk ik dat je die uitdrukking bij hem dan heel letterlijk moet nemen. Meer dan één jaar heeft er daar dus een gedragsgestoorde rondgelopen, die directiekamers heeft onveilig gemaakt, medewerkers depressies heeft bezorgd en vergaderingen in combatzones heeft herschapen. En meer dan twaalf maanden lang is daar dus niets aan gedaan, heeft Leo zijn maandsalaris van een twintig, dertigduizend euro getoucheerd en heeft hij de ziekenkas en de sociale zekerheid door zijn gebullebak op kosten gejaagd. Waarschijnlijk is hij op kosten van de brillenclub een of meerdere cursussen inspirerend leiderschap gaan volgen, waarbij hij tijdens de sessies vermoedelijk op zijn duurste iPhone afblafberichten naar medewerkers is blijven sturen.

Als je verder leest, kom je te weten dat hij daarvoor “zijn pluimen had verdiend bij Kruidvat en ICI Paris XL.” Ja, het staat er echt: “Zijn pluimen had verdiend”. Wat zijn dat dan “die pluimen”, vraag ik mij dan af? Alleszins niet die van de brillenclub die hem met pek en veren hebben weggejaagd. Nu ja, wat heet weggejaagd? Zelf eiste Leo 3 miljoen euro oprotgeld. Finaal heeft hij het met een schamele 330.000 euro moeten doen. In het artikel staat dat dat overeenkomt met elf maandlonen. Veegt u hier ook een traan van ontroering weg? Elf maandlonen dus ter beloning van anderhalf jaar bullebakkerij dat dus blijkbaar ook bij een brillenfabrikant, multifocaal of niet, zo lang ongezien kan blijven.

Nu dacht ik dus: stel dat ik als verantwoordelijke van het stockbeheer zo eens een montuurtje of drie meejat, zo voor vrienden en bekenden, of om mama en oma even een pleziertje te doen. En ik word daar dan op betrapt. Is het dan de corporate policy bij de brillenclub om ook elf maanden salaris achter mijn kont te gooien als ik er word uitgezet? Of schijnen de pareltjes enkel als je hoog in de boom hangt en je als enige jouw shit op het plebs kan droppen.

Als je eventjes door googelt vind je waarschijnlijk dat de man in kwestie “een fysieke conditie heel belangrijk vond en er ook zijn medewerkers regelmatig op aansprak”. Hoé dat dan gebeurde, kan je je na hierboven wel zo ongeveer indenken. Ik stel me dan voor dat Leo elke dag om half zes opstaat en na de ijskoude ochtenddouche een versgeperst fruitsapje naar binnen kantelt, dat hem door de huishulp is klaargemaakt. Een vrouw uit een ver heet land met zwarte kinderen die verrekken van de honger en die het toch maar treft dat hij haar aan het werk houdt. Haar naam probeert ie niet te onthouden, hij heeft wel beter te doen, het leidt alleen zijn focus af. Het lijkt op Ilaimaharitra, maar dan met ergens een paar “o’s” in plaats van al die “a’s”. Hij schrokt lopend naar de auto zijn dagelijkse portie muesli binnen. De fitness wacht. Half zeven staat ie op de loopband voor zijn dagelijkse workout en begint een spervuur van mails en salvo’s van dictaten naar “ondergeschikten”. Leo communiceert immers “snel en efficiënt” en begrijpt ook niet waarom die minkukels op kantoor zijn berichten niet beantwoorden. Het is toch al kwart over zeven? Hoe is het in ’s hemelsnaam mogelijk? “Rong ettietjoet” denkt ie luidop.

Leo heeft vermoedelijk het recente artikel in Stanford Business School Magazine gemist. Daarin schrijft Dylan Walsh wat we allemaal al lang weten: dat diabetes, hartziektes, overmatig gebruik van medicatie en alcohol een rechtstreeks verband hebben met stress. Maar ook dat veruit de grootste bron van stress de werkplek is. Dat dus die werkplek rechtstreeks verantwoordelijk is voor de torenhoge kosten in de gezondheidszorg. Het leest als volgt: job engagement, according to Gallup, is low. Distrust in management, according to the Edelman trust index, is high. Job satisfaction, according to the Conference Board, is low and has been in continual decline. The gig economy is growing, economic insecurity is growing, and wage growth overall has stagnated.

Nuria Chinchilla van de IESE Business School omschrijft dit fenomeen als ‘social pollution’, naast ‘environmental pollution’ de grote kwaal van deze tijd: “The work hours that companies are demanding of their employees are causing the breakup of marriages, burdens on raising children, and general disruption to family life. And the family unit is an important source of social support.”

Dus eigenlijk zou de brillenclub de 330.000 euro van Leo aan onze sociale zekerheid moeten doorstorten. Zou de Belgische staat de kosten van Leo’s menselijke ravage rechtstreeks op hem moeten verhalen. Wat zal het zijn? Een burn-outje of 10 van elk zo ongeveer een jaartje aan een gemiddelde jaarloonkost van 100.000 euro per personeelslid. Simpele rekening: 1.000.000 euro. Of meneertje Leo even wil schuiven?

In 2019 nemen we in Ondernemingsland afscheid van de Leo’s. Wanneer we de prijs van Manager van het Jaar uitreiken, steken we symbolisch een strooien Leo in brand, zingen we met zijn allen “Kumbaya My Lord” en eindigen we met “Ik hou van u” van Noordkaap. De Bel20 luidt de bel, de Nasdaq gaat door het dak en de CAC40, zet de Leo’s te… (dat laatste vult u zelf maar in).

Dirk De Corte
Managing Partner, Improvement
dirk@improve-ment.be